El frenini çekerken düğmesine basıyor musunuz yoksa basmıyor musunuz? Yaygın inanışa göre düğmesine basmadığınız takdire el freninin dişleri aşınıyor. Kulağa mantıklı da geliyor zaten. Peki bu bilgiye güvenmeli miyiz, ne kadarı doğru?
El frenini çekerken düğmeye basılması gerektiğini söyleyenler, düğmeye basılmadığı takdirde mandalın dişlerinin aşınacağını iddia eder. Ancak bu yaygın düşünce, kulağa mantıklı gelse de doğru değil. Peki neden?
Bunu öğrenmek için el freninin mekanizmasının nasıl çalıştığına bir göz attıktan sonra düğmesine basmadan çektiğinizde neler olabileceğine ve olmayacağına bakalım.
İlk olarak el freninin çalışma prensibine bakalım:
El freni, bir diğer adıyla park freni; pimin etrafında döner ve fren kaliplerine (durdurma gücünü sağlayan ve bunu üretebilmesi için diske basmaya başlayacak şekilde üretilen balataya yataklık eden, balatayı taşıyan ve diske doğru ileri geri hareket sağlayan parça) bağlı bir kabloyu çeker. Bu kablo, frenleri çeker ve arka frenlere baskı uygular.
Kilitleme mekanizmasının nasıl çalıştığını aşağıdaki GIF’ten de görebilirsiniz:
Düğmeye bastığınızda serbest kalır ve kilidi açabilirsiniz. Sonrasında ise el frenini indirebilirsiniz. Aşağıdaki GIF’ten görebileceğiniz üzere düğmeye basmadan yukarı çektiğinizde sadece bir ses çıkararak yerine girer ve kilitlenir. Mandal, dişlerin üst kısmına değil arasına yerleşir. Onu nereye çekerseniz çekin, mekanizmanın doğası gereği aşınması mümkün değildir.
Düğmeye her seferinde basarak aracınız iyi bir şey yaptığınızı düşünürken başka parçaların ömrünü azaltabilirsiniz.
El freni mekanizmasının yıpranmasını istemiyorsanız mümkün olduğunca az kuvvet uygulamalısınız çünkü kuvvet değişiklikleri, sistemin yayının yıpranmasına sebep olur.
El frenini çekerken mekanizmanın kendi işini kendisinin yapmasına izin vermelisiniz ve düğmeyi sadece gerektiğinde kullanmalısınız. Aksi takdirde yayın ömrünü yarı yarıya azaltabilirsiniz!
“İyi de benim el frenim aşındı, niye o zaman?” diyorsanız okumaya devam edin.
Aşınmanın ana sebebi, ısıdan kaynaklıdır. Örneğin fren diskinin çok hızlı bir şekilde dönmesi, yüksek ısıya sebep olabilir. Arabanın parçaları ısındıkça aşınma ihtimali de artar. Aynı şey, diğer tüm parçalar için geçerli. Mesela saatlerce yüksek hızda araba kullanırsanız lastikleriniz de ısıdan aşınır.
Kısacası el freninin düğmesine basmadan çektiğiniz zamanlarda kaygılanacağınız en son şey aşınma olmalı. Park frenlerinizin düğmesine basmadan gönül rahatlıyla çekebilirsiniz. Zaten mekanizması gereği aşınmaya izin vermez.
