riskli laboratuvarlarında Ebola, Marburg ve çiçek hastalığı gibi
ölümcül virüsler üzerinde çalışmalar yapılıyor. Peki, bu laboratuvarlar
bu virüsleri nasıl ve neden içeriyor?
Özellikle çiçek hastalığı, uluslararası anlaşmalara göre yalnızca iki yerde bulunabilir: Rusya’da bir laboratuvar ve Atlanta’daki CDC kampüsü.
Peki, dünyanın en güvenli laboratuvarları bu ölümcül virüslerin kaçmasını nasıl engelliyor?
Mikroplarla çalışan her laboratuvara, yaptıkları işlere göre bir biyogüvenlik seviyesi (BSL) atanır.
En yüksek seviye olan BSL-4, aşısı veya tedavisi olmayan ölümcül
hava yoluyla bulaşan mikropların evi. Diğer uçta ise BSL-1 bulunur,
burada zararsız mikroplar bile kontrol altında tutulur. Dört seviye,
âdeta Pokémon evrimleri gibi birbirini tamamlıyor.
BSL-1, sağlıklı yetişkinler için risk oluşturmayan mikroplarla ilgilenir. Laboratuvarlarda sadece el yıkama lavabosu ve bir kapı gibi basit güvenlik önlemleri bulunur.
BSL-2’de ise daha tehlikeli mikroplar ele alınır ve
laboratuvar kapıları kendiliğinden kapanır ayrıca bir göz yıkama
istasyonu ve otoklav bulunur. BSL-3, egzotik mikroplar veya hava yoluyla
bulaşan ölümcül hastalıklara sahip mikroplarla ilgilenir.
BSL-4 ise, en tehlikeli ve egzotik mikroplarla çalışan laboratuvarlardır.
Bu laboratuvarlar fiziksel olarak izole edilmiştir, bağımsız
hava besleme ve dekontaminasyon sistemleri bulunur. Duvarları tamamen
hava geçirmezdir ve dış dünyadan daha düşük hava basıncına sahiptirler.
Laboratuvarlar, ölümcül virüslerin laboratuvar dışına çıkmasını engellemek için tasarlanmıştır. Giriş ve çıkışlarda birçok güvenlik önlemi bulunur.
Örneğin, BSL-4 laboratuvarına girerken kimlik doğrulaması yapılır, giysiler değiştirilir, kimyasal duş alınır ve pozitif basınçlı bir elbise giyilir.
Atlanta’daki CDC kampüsünde en güvenli laboratuvarlardan bazıları bulunur.
En son inşa edilen laboratuvar 2005 yılında tamamlanmış ve 50 yıl
hizmet vermesi planlanmıştır. Ancak laboratuvarlar beklenenden önce
eskiyecek ve bu nedenle HCCL (Yüksek Koruma Sürekliliği Laboratuvarı) adı verilen yeni bir laboratuvar inşa ediliyor.
Yeni laboratuvar, 160.000 metrekarelik alanıyla BSL-3 ve BSL-4 laboratuvarlarına ev sahipliği yapacak.
ABD hükûmetinin en tehlikeli laboratuvarları, ölümcül virüslerin
kontrol altında tutulmasını sağlamak için tasarlanmış en yüksek güvenlik
önlemleriyle donatılmıştır.
Burada uygulanan katı kurallar, bilim insanlarının güvenli bir şekilde çalışmasına ve halk sağlığını korumasına yardımcı olur.