Her ne kadar dikkate alınmasa da yetişkinlere kıyasla oldukça hassas bedenlere sahip olan çocuklarımız için çocuk koltukları, hayati önem taşıyor.
Çocuklarımızın güvenliğini hem evde hem de dışarıda meraklarını limitlemeden sağlamamız gerekiyor. Bunun için de evde belli dolaplara güvenlik kilidi koyuyor, beşiklerini de sağlam tutuyoruz. Fakat konu bir araçla bir yerden başka bir yere gitmeye geldiğinde çoğu kişi, yürüyebilen bebeği için bebek koltuğunu gerekli görmüyor.
Onun yerine emniyet kemeri kullanmanın, çocuğu arkada oturtmanın veya kucakta tutmanın yeterince güvenli olduğu düşünülüyor. Fakat bunların hiçbiri söz konusu çocuk/bebek koltukları kadar güvenilir değil. Önde tek oturmak isteyen çocukları “polis kızar” diyerek arkaya oturtmanın temelini de birazdan anlatacaklarımıza bağlayabiliriz.
12-13 yaşından küçük çocuklar çocuk koltuğunda oturmalı. Peki oturmazlarsa kaza anında ne olur?
Bu konu üzerine yazılmış çok sayıda makale bulunsa da konu hakkında bilinçlenmek için en basitinden arabanızın hava yastığı(air bag) uyarılarına bakabilirsiniz.
Örneğin üstteki uyarının çevirisi kabaca şu şekilde:
-
“12 yaşından küçük çocuklar air bag yüzünden ölebilir”
-
“Arka koltuk, çocuklar için en güvenli yerdir.”
-
“Bir çocuğu -bebeği değil- asla arkaya bakacak şekilde ön koltuğa yerleştirmeyin.”
-
“Air bag’den olabildiğince uzakta oturun.”
-
“Her zaman emniyet kemeri ve çocuk koltuğu kullanın.”
Bunun haricinde ülkeden ülkeye bu konu hakkındaki yönetmelik değişiyor. Türkiye’de de buna yönelik belirli yönergeler var.
Türkiye’de eğer çocuklar 150 santimetreden kısa ve 35 kilogramdan hafifse çocuk koltuğu kullanmak zorunlu.
Bununla ilgili trafik kanunu; “özelliklerine ve cinslerine göre, Yönetmelikte nitelik ve nicelikleri belirtilen gereçleri, araçlarda bulundurmamak, kullanmamak veya kullanılır şekilde bulundurmamak, yasaktır.” şeklinde belirtiyor. Bu gereçleri bulundurmamanın da cezaları var. Buna ek olarak Karayolları Trafik Yönetmeliği’nde daha büyük araçlar için şu ifadeler de dikkat çekiyor:
Emniyet Genel Müdürlüğü, yaşlara göre koltuk sınıflarını şu şekilde ayırıyor:
- Bebek koltukları: 1 yaşına ve 8-9 kg’a kadar olan çocuklar içindir. Bu koltukların arabada arkaya bakması gerekir çünkü olası bir kaza anında koltuğun yüksekliği, darbeyi bebeğin hassas kafasından koruyacaktır.
- Çocuk koltukları: 0-4 yaş arasındakiler ve 0-16 kg’a kadar olan çocuklar için. Bu koltuklar hareketlidir ve hem arkaya hem de öne bakabilir. Bu tür koltuklarda 9 ile 18 kg arasına kadar, aynı şekilde 4 yaşına kadar çocukların öne bakarak oturtulması öneriliyor. Yan hava yastığı olan araçlarda kullanılmamalıdır.
- Destek koltukları: 28 ile 30 kg arasına kadar 4 ile 8 yaş arasındaki çocuklar için üretilen bu koltuklar, çocukların emniyet kemeri kullanabilmesine destek veriyor. Zira emniyet kemerleri bir yetişkin için tasarlandığından bu koltuklar olmadan çocuklar için tehdit olabilirler.
Buradan sonrası ise emniyet kemeri kullanımına kalıyor.
Fakat yine de arka koltuk kullanımı öneriliyor. Fakat şunu da belirtmekte fayda var. Kazaların büyük çoğunluğunda ön tarafta hasar oluştuğundan, yetişkinler için de arka koltuk daha güvenli. Fakat çocukların bedeni daha hassas olduğundan emniyetin makalesinde direkt arka koltuk önerilmiş. Ön koltuğa geçildiğinde ise kesinlikle emniyet kemeri kullanımı şart.
2023 yılında bebek koltuğu bulundurmama cezası ise 436 TL.
Bunun haricinde çocuk koltuğu için en güvenli yer ise arka koltuğun ortası olarak belirtilmiş. Bu da, bu kısmın çarpışma alanlarına en uzak nokta olmasından kaynaklı. Son olarak çocuklar ön koltuğa geçecek kadar büyüdüğünde, özellikle de yanda hava yastığı olan araçlarda koltuğun olabildiğince geri çekilmesi öneriliyor.
