Güneşin altında park edilmiş bir araba, sadece birkaç saat içinde fırına dönebilir. Bu durum, hem sürücü ve yolcular için konfor sorunları yaratır hem de aracın iç ve dış kısımlarında hasara yol açabilir. Peki, arabada güneş yanığı neden olur ve nasıl geçer? Eğer aracınıza iyi bakmak ve ek masraf çıkarmak istemiyorsanız “Arabada güneş yanığı olmaması için ne yapmalıyız?” sorusuna vereceğimiz cevaplara dikkat etmelisiniz.
Güneşin zararları etkileri sadece cildimize değil arabalarımıza da zarar verir. Aracın güneşe maruz kalması da oldukça can sıkıcı durumlar ortaya çıkarır.
Sadece kışın değil yazın da arabanıza gözünüz gibi bakmanız gerektiğini bilerek daha sorunsuz bir sürüş yaşayabilir, bütçenizi de bu anlamda koruyabilirsiniz. Sıcak havalar da yüzünü göstermeye başladığına göre gelelim neler yapabileceğinize.
Temelden başlayalım: Arabada güneş yanığı tam olarak nedir ve neden olur?
“Arabada güneş yanığı”, aracın dış yüzeyinde, özellikle boyasında, güneşin ultraviyole (UV) ışınlarının uzun süreli etkisiyle meydana gelen hasardır. Bu durum; boyanın solmasına, matlaşmasına veya çatlamasına neden olabilir.
Araç içindeki aşırı sıcaklık artışının ana nedeni ise güneş ışınlarının camdan içeri girmesi ve içeride hapsolmasıdır. Bu, sera etkisi olarak bilinir ve araç içi sıcaklığının dışarıdaki havadan çok daha hızlı bir şekilde yükselmesine neden olur.
Arabaların güneşten ne kadar etkilendiğini gösteren farklı deneyler var.
ABD’de yapılan bir çalışma, her yıl ortalama 37 çocuğun sıcak arabalarda bırakılarak öldüğünü gösteriyor ve bu konunun üzerine farklı türdeki arabaların ısınması süreleri inceleniyor.
Güneş altına park edilmiş bir arabanın iç sıcaklığı 35 derece olurken çok sıcak bir günde bu derece 47’e çıkıyor. Arabaların gösterge panelleri ise daha da ısınarak 69 dereceye ulaşıyor. Direksiyon simidi 53 olurken koltukların sıcaklıkları ise 51 dereceyi gösteriyor.
Bir başka deney ise Şef Matt Moran tarafından yapılıyor. Kampanyanın amacı da yukarıdaki sebeple aynı. İnsanların, yaz aylarında çocukları arabada bırakmaması üzerine vurgu ön planda.
Kendisi bu kapsamda, güneşin altına konulmuş bir arabanın içerisine biftek bırakıyor. Yukarıdaki videoyu izleyerek bifteğin arabadan nasıl çıktığını görebilirsiniz. Sonuç oldukça şaşırtıcı.
Güneş, arabaya nasıl zarar verir?
Boya üzerindeki koruyucu cila tabakasının zamanla aşınması da boyanın doğrudan güneş ışığına maruz kalmasına yol açar. UV ışınların pigmentleri parçalaması da önce matlaşmayı sonra da çatlamayı ortaya çıkarır.
Ağaç reçinesi veya kuş dışkısı gibi pislikler de sıcaklık sebebiyle hızla kuruyabilir ve boyada kalıcı lekeler bırakabilir. Bu tür lekeler de genellikle normal yıkama işlemiyle çıkmaz ve profesyonel temizlik ya da detaylı uğraş gerektirir.
Güneş yanığı aynı zamanda aracın iç kısımlarında da görülebilir; plastik parçaların, döşemelerin ve hatta iç mekânın diğer unsurlarının zarar görmesi şeklinde kendini gösterir.
Zarar gören parçalar arasında elektronik aksamlar da yer alır. Araç içerisindeki elektronik cihazlar, aşırı sıcaklıktan olumsuz etkilenebilirken navigasyon sistemleri gibi önemli fonksiyonlar zarar görebilir.
Tüm bunları göz önüne aldığınızda çıkabilecek maliyetleri de düşünün. Yani arabanızın ve güneşin fazla samimiyeti her türlü sorunu beraberinde getirirken bütçenizin de sarsılmasına yol açar.
Arabamızı güneşin etkisinden nasıl koruruz, güneş yanığı olmaması için ne yapmalıyız?
- Gölgeye park edin
- Güneşlik kullanın
- Araba örtüsü tercih edin
- Pencerelere UV koruma filmi taktırın
- Araç kaplaması yaptırabilirsiniz
- Koltuk kılıfı kullanın
- Lastik basıncını düzenli aralıklarla kontrol edin
Gölgeye park edin.
Yazın park yerlerini daha fazla kovalayabilirsiniz çünkü gölge bir yere ihtiyacınız olacak. Eğer gölge bulamazsanız da en azından güneşin az etkili olduğu yerlere doğru hızla direksiyonunuzu çevirin.
Güneşlik kullanın.
Ön ve arka camlar için kullanacağınız araç güneşliği, aracın içine giren güneş ışığının miktarını önemli ölçüde azaltacak ve iç sıcaklığın daha yavaş artmasına yardımcı olacaktır. Güneşliklerin kolayca katlanabilir ve saklanabilir olmasıyla da aslında yapacağınız iş oldukça basit.
Araba örtüsü tercih edin.
Arabanızın üzerine örteceğiniz bir araba kılıfı, güneşin zararlı ışınlarına karşı koruma kalkanı sağlar. Özellikle belirli bir süre aracınız dışarıda bekleyecekse bu kılıfları takmanızda fayda var. Ayrıca araç örtüleri, arabanızı kuş pislikleri gibi dışarıdaki zararlı etmenlerden de korur.
Pencerelere UV koruma filmi taktırın.
Pencerelere uygulatacağınız UV koruma filmi, UV ışınlarının bir kısmını filtreleyerek iç aksamın zarar görmesini önleyebilir ve güneşlik gibi araç içi sıcaklığın daha yavaş yükselmesini sağlayabilir. Bu filmler, aracınızın estetiğini bozmayacağı gibi korumada da yardımcı olur.
Araç kaplaması yaptırabilirsiniz.
Oldukça sıcak bir şehirde yaşıyorsanız, park etmek için gölge yerler bir türlü size denk gelmiyorsa ve bu durumun artık aracınıza zarar vereceğini düşünüyorsanız yüksek kaliteli bir boya koruma filtresi olan araç kaplamasını yaptırabilirsiniz. Araç kaplaması, güneşin neden olduğu solma ve oksidasyonu önleyerek aracınızın daha yeni görünmesini de sağlar.
Koltuk kılıfı kullanın.
Özellikle koyu renk ve deri koltukları bulunanlar, yaz aylarında kullanmak üzere açık renk bir koltuk kılıfı edinebilir. Böylelikle hem sıcaktan daha az etkilenen koltuklarınız olur hem de deri çatlamaz. Bir de sıcaklarda deri koltuğa oturunca gelen o bacaklarınızın yanma hissinden de bir nebze olsun kurtulursunuz.
Lastik basıncını düzenli aralıklarla kontrol edin.
Lastikler ne kadar mevsimlerine göre ayrışsa da sıcaklık yükseldikçe lastiklerin içindeki basınç da artar. Bu artış, lastiklerinizin aşınma ve yıpranmasına neden olabileceği gibi hizalamada sorun yaratarak güvenli sürüşünüzü etkileyebilir.
Peki güneş yanığı nasıl geçer?
- Aracınızı temizlemeye başlayın
- Vernik sökücü deneyin
- Polisaj pastası kullanın
- Parlatıcı ve cila uygulayın
Aracınızı temizlemeye başlayın.
Aracınızın yüzeyini iyicene temizlemek ve kir, toz gibi yabancı maddelerin boyanın üzerinden gitmesini sağlayarak işe başlamalısınız. İnatçı kirler ve yüzey lekelerini çıkarmak için ise otomobil kili kullanabilir, derinlemesine temizlik yapabilirsiniz.
Vernik sökücü deneyin.
Son dönemlerde kullanım sıklığı artan vernik sökücülere de başvurabilirsiniz. Yanıkları kaldırarak sadece aracın verniksiz boyasını bırakır. Sonrasında ise tekrar boya koruma verniği sürülerek aynı bölge üzerinde diğer işlemlere geçebilirsiniz.
Polisaj pastası kullanın.
“Güneş yanığı olan arabaya pasta cila yapılır mı?” diye soruyorsanız cevabımız “evet”. Güneş yanığının hafifletilmesi veya giderilmesi için hafif aşındırıcı özelliğe sahip bir polisaj pastası tercih edebilirsiniz.
Dairesel hareketlerle, etkilenen bölgeye uygulayarak boyanın üst tabakasındaki okside olmuş kısmı çıkarmalısınız. Bu işlem, alttaki daha sağlıklı boyayı ortaya çıkaracaktır. Polisaj işleminden sonra ise kalan polisaj pastasını mikrofiber bir bezle nazikçe silmelisiniz.
Parlatıcı ve cila uygulayın.
Polisaj işlemi sonrasında boyanın parlaklığını ve canlılığını geri kazandırmak için kaliteli bir parlatıcı kullanmalısınız. Araba parlatıcısı, boyanın derinlemesine nemlendirilmesine ve parlak bir görünüm kazanmasına yardımcı olur.
Boyanın korunması ve gelecekteki güneş hasarının önlenmesi için ise yüksek kaliteli bir boya koruyucu veya cila uygulamalısınız. Bu ürünler, boyanın üst tabakasında bir koruma katmanı oluşturarak UV ışınlarının zararlı etkilerine karşı ekstra bir savunma sağlar.
Tüm bu işlemlerle uğraşmak istemiyor ya da yanlış bir işlemden kaçınmak istiyorsanız da profesyonellerden destek almanızı tavsiye ederiz.
Merak edilen başka bir soru: Güneş yanığı muayeneden geçer mi?
Bu sorunun cevabı, güneş yanığının derecesine bağlı. Eğer yanık, aracın renginde ciddi bir değişime neden olduysa arabalara “ağır kusurlu” raporu verilir ve araç, muayeneden geçemez.
Bu durumda da 1 ay içerisinde aracınızı aynı renge boyatmalısınız. Ancak burada dikkat etmeniz gereken nokta kesinlikle ruhsatta yer alan renk kodu. Farklı bir renge boyatmanız, bu rengi tescil ettirmeniz ve yeni bir ruhsat çıkartmanız demek. Bu da tahmin edersiniz ki hem maddi hem zaman açısından komple zarar.
Güneş yanığı arabanın değerini düşürür mü?
Eğer arabanızın güneş yanıklarını doğru bir şekilde gidermediyseniz ve sadece güneş yanığı olan bölümü boyattıysanız muhtemelen arabanızda renk farklılıkları olacaktır. Farklılıklar, ekspertizler tarafından fark edildiğinde aracın değerini düşürebilir. Bu nedenle çoğu sürücü arababasının orijinalliğini koruyarak güneş yanıklarıyla kullanmaya devam ediyor.
Gördüğünüz gibi güneşin zararlı etkileri, uzun vadeli birçok soruna yol açabiliyor. Bu yüzden de sıcaklar bastırmaya başladığında yapmanız gerekenleri bilerek hareket edebilir hem bütçenizi hem de arabanızı koruyabilirsiniz.