Kan bağışı, oldukça önemli ve hayati bir şey. Peki ya bir kişiye kan grubu dışında bir gruptan kan nakli yapılırsa neler olur?
Tıpta yanlışlık olmamalı ancak olası senaryoları da kafamızda oluşturmak adına bu soruya bir cevap aradık.
Eminiz ki sonucu düşünmek bile istemezsiniz.
Yanlış kan grubu verildiğinde vücutta ciddi komplikasyonlar meydana gelir.
Sanıldığı kadar masum bir uygulama olmayan bu durum, hata kaldıracak boyutta bir durum değil. Öyle ki kişide ölüm riski doğabilir.
Kan transfüzyonunda, kan gruplarının ve Rh faktörlerinin uyumlu olup
olmadığını kontrol etmek bu yüzden çok önemlidir.
A grubu kanı olan bir kişi, A veya AB grubundan kan alabilirken B
ve 0 grubu kan veremez. 0 grubu kan, evrensel donördür ve diğer
gruplara verilebilir, ancak 0 grubu kişiler sadece 0 grubundan kan
alabilir.
Kan nakli için uygun testler yapılması, ortaya çıkacak komplikasyonları önlemek açısından oldukça önemlidir.
Bir kişiye kendi kan grubuyla uyuşmayan bir kan grubu verildiğinde, ciddi ve hayati tehlike oluşturan komplikasyonlar gelişebilir. Bu duruma da kan uyuşmazlığı ya da transfüzyon reaksiyonu
deniyor. Vücudun bağışıklık sistemi, verilen yabancı kan hücrelerini
tanır ve bu hücrelere karşı saldırıya geçer. Bu da çeşitli reaksiyonlara
ve sorunlara yol açabilir.
Peki o reaksiyonlar nedir?
Hemoliz (Kırmızı kan hücrelerinin yıkımı)
Kişiye uyuşmayan kan grubu verilirse, alıcının bağışıklık sistemi verilen kan hücrelerine saldırır ve onları parçalar. Hemolitik transfüzyon reaksiyonu olarak bilinen bu durum, kırmızı kan hücrelerinin hızla yıkılmasına neden olur. Bu durumda serbest hemoglobin salınır ve böbrekler de zarar görebilir.
Alerjik reaksiyonlar oluşabilir.
Böyle bir durumda, hafif alerjik reaksiyonlardan
şiddetli anafilaktik reaksiyonlara kadar değişen reaksiyonlar ortaya
çıkabilir. Bu alerji kendisini kaşıntı, kurdeşen, ateş veya titreme ile
gösterir.
Tabii bunların yanında bağışıklık sistemi yabancı kan hücrelerini yok ederken, bu durum ateş ve titreme gibi belirtilerle de kendini gösterir.
Damar içi pıhtılaşma görülür.
Ciddi bir hemolitik reaksiyon gelişirse, kanın
içinde kontrolsüz pıhtılaşma meydana gelebilir. Bu ise ne yazık ki organ
hasarına ve hatta ölümcül kanamalara kadar gider. Böbrek yetmezliği
gibi bir durum bile ortaya çıkabilir. Hemoliz sırasında salınan serbest
hemoglobin, böbrek tübüllerine zarar verirken böbrek yetmezliğine yol
açar.
Tabii yanlış kan naklinin en önemli ve büyük sorunu da ölümdür. Yanlış kan grubundan yapılan transfüzyon, çok ciddi sonuçlara yol açacağı için bu işlemin çok dikkatli ve özenli bir şekilde yapılması gerekiyor.