İster insan olsun ister hayvan, ölen birilerini hayata döndürmek, hiç şüphesiz birçoğumuzun en çok isteyeceği şeylerden. Peki bunun bir canlı üzerinde daha önce gerçekten de mümkün kılındığını söylesek ne dersiniz?
Ölen bir canlıyı hayata döndürme konsepti; filmlere, dizilere, kitaplara sık sık konu oluyor. Bunlar arasından hepimizin en iyi bildiği, Frankenstein.
Kısacası evet; bu tip bir durum film, kitap konusu olabilir fakat gerçeği? O da yapıldı! Hazırsanız; ölü bir köpeği, geliştirdiği makine sayesinde hayata döndürmeyi başaran Sovyet bilim insanının hikâyesinin derinliklerine inelim.
Sergeevich Brukhonenko adlı bilim insanı, 1928 yılında bir ilke imza atmıştı.
Sovyetler Birliği’nde yapılan birçok deney ve icat, hayret verici olmasının yanı sıra bilimin ve teknolojinin ilerlemesine çok büyük katkı sağladı. Bahsedeceğimiz Sovyet bilim insanı Sergei Sergeevich Brukhonenko’nun ilginç ve inanılmaz deneyi de bunlardan biriydi.
Ölü bir köpeği hayata döndürmek için ihtiyacı olanlar; bir köpek kafası ve iki pompaya sahip “otojektör” adlı makineydi. Venöz ve arteriyel bir çift doğrusal diyafram pompasından oluşan, bir su deposuyla oksijen alışverişi yapan kalp-akciğer makinesi otojektör; köpeğin kafasına oksijenli kan gönderiyordu.
Öldürülen köpekler, 10 dakika sonra bu makineye bağlanıyordu.
Otojektör, kanı yavaş yavaş hayvanın dolaşımına döndürüyordu. Birkaç dakika sonra ise kalp, fibrilasyona uğruyordu ve normal ritmine geri dönüyordu. Solunum da aynı şekilde aktif hâle geliyordu. Brukhonenko, deneylerinde 13 farklı köpek kullandı ve 12’si, öldürüldükten 10 dakika sonra tekrar canlandı.
Hatta bu yapay kan dolaşım makinesine bağlanan köpeklerden biri, birkaç dilim peynir bile yiyebilmişti. Ancak tabii ki yapay bir makineyle sonsuza dek hayatta kalamıyorlardı ve birkaç saat sonra hayata tekrar gözlerini yumuyorlardı.
Deneyler ise Sovyet film ajansı tarafından çekilen ve ilk kez 1941’de kamuoyuna açıklanan bir belgeselle kaydedilmişti. Yukarıdaki videodan bir kısmını izleyebilirsiniz.
Bu deney, başka şeylerin de önünü açtı.
Sergei Sergeevich Brukhonenko, yine otojektör kullanarak köpekler üzerinde açık kalp ameliyatı yaptı ve kalbi çıkarılan köpeklerin bir süre daha hayatta kalmasını sağladı.
Brukhonenko, deneyleri yaparken köpekler öldürüldüğü için epey tepki gördü ve etiğe aykırı olduğundan çalışmalar durduruldu.