Avrupa Parlamentosu, akıllı telefon bataryalarının çıkarılabilir olmasını zorunlu kılan düzenlemeyi kabul etti. Önümüzdeki yıllarda, akıllı telefon bataryaları eskisi gibi çıkarılıp, bizzat kullanıcı tarafından değiştirilebilecek. İşte bilmeniz gerekenler…
Avrupa Birliği, son dönemlerde akıllı telefon sektörüyle ilgili önemli kararlar veriyor. Örneğin, geçtiğimiz yıl alınan bir karar doğrultusunda akıllı telefonlara USB Type-C zorunluluğu getirildi. Bu da en çok Apple’ı köşeye sıkıştırdı. Çünkü Android ekosistemi zaten çoktan USB Type-C’ye geçiş yaptı.
Ancak tek gelişme bu değil. Avrupa Parlamentosu, bir süredir bataryalar üzerinde de çalışmalarını sürdürüyordu. Hatta geçtiğimiz dönemlerde bir ön anlaşma da onaylandı. Bu ön anlaşmaya göre akıllı telefon ve elektrikli bisiklet gibi tüm ürünlerde bulunan bataryaların, bizzat tüketici tarafından değiştirilebilir yapıda olması zorunlu kılınıyordu. Evet, tıpkı eski usul cep telefonlarında olduğu gibi yıpranan bataryaları kendimiz değiştirebilecektik.
Parlamento, batarya kararını resmen onayladı!
Avrupa Parlamentosu, ilgili düzenlemenin oylamaya çıktığını ve bu oylama sonucunda kabul edildiğini duyurdu. Oylamada, bataryaların değiştirilebilir olmasını zorunlu kılan düzenlemenin lehine 587 oy çıktı. 20 çekimser oyun kullanıldığı düzenlemeyi reddedenlerin sayısı ise sadece 9’du. Oylamanın sonuçlanmasıyla, akıllı telefon sektörü için yeni bir dönem de başlamış oldu. Teknoloji şirketleri, bugün itibarıyla yeni dönem için hazırlıklarına başlayabilirler.
Avrupa Parlamentosu tarafından kabul edilen düzenleme, şu hususları içeriyor:
- Cihazlardaki portatif pillerin, tüketiciler tarafından değiştirilebilecek şekilde tasarlanması.
- Elektrikli otomobil ve bisiklet gibi hafif ulaşım araçlarındaki endüstriyel bataryaların karbon ayak izi beyan etiketine sahip olması.
- 2 kWh üzerindeki endüstriyel bataryalar için tanımlama pasaportu.
- Katı atık toplama seviyelerinin standart hale getirilmesi. Buna göre;
- Taşınabilir piller için 2023 yılı itibarıyla yüzde 45, 2027 yılına kadar yüzde 63, 2030 yılına kadar yüzde 73.
- Elektrikli bisiklet ve scooter’lar için 2028 yılına kadar yüzde 51, 2031 yılına kadar yüzde 61.
- Atık hale gelen bataryalardan geri kazanılan hammadde için standartlar. Buna göre;
- Lityum: 2027 yılına kadar yüzde 50, 2031 yılına kadar yüzde 80.
- Kobalt, bakır, kurşun ve nikel: 2027 yılına kadar yüzde 90, 2031 yılına kadar yüzde 95.
- Üretilecek yeni bataryalarda kullanılacak geri dönüştürülmüş malzeme oranları için standartlar. Buna göre;
- Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden 8 yıl sonra,
- Kobalt: Yüzde 16
- Kurşun: Yüzde 85
- Lityum ve nikel: Yüzde 6
- Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden 13 yıl sonra,
- Kobalt: Yüzde 26
- Kurşun: Yüzde 85
- Lityum: Yüzde 12
- Nikel: Yüzde 15
- Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden 8 yıl sonra,
Avrupa Parlamentosu neden böyle bir şey yapmak istiyor?
Avrupa Birliği’ne göre batarya üreticileri, daha sürdürülebilir, daha performanslı ve daha dayanıklı bataryalar için anlaşmaya varmış durumdalar. Avrupa Birliği de bu anlaşma üzerinden kendi yasalarını güncelleyip, ürünlerin daha fazla süreyle kullanılmasını amaçlıyor gibi görünüyor. Örneğin çok daha güçlü bataryaya sahip olan bir telefon, normal kullanım ömründen daha uzun süre kullanılabilecek. Böylelikle tüketicinin sık sık telefon değiştirmesine ihtiyaç kalmayacak. Telefonun bataryası performans kaybı yaşadığında ise tüketici batarya değişimini kendisi yapabilecek. Bu da karbon ayak izinin düşmesi anlamına gelecek.
Avrupa Parlamentosu’nda kabul edilen düzenlemenin ne zaman yürürlüğe gireceği bilinmiyor. Düzenleme yürürlüğe girdikten 3,5 yıl sonra -bugün yürürlüğe girse 2027 yılı-, bataryası çıkabilen telefonları yeniden görmeye başlayacağız. Ancak burada ciddi bir mesele var. Öyle ki kapakların sökülmesi, cihazın içine su ve toz girmesi demek. Sektör paydaşlarının buna nasıl bir çözüm üreteceklerini hep birlikte göreceğiz.
Kaynak:https://www.europarl.europa.eu/news/en/press-room/20230609IPR96210/making-batteries-more-sustainable-more-durable-and-better-performing